KDV Uygulama Genel Tebliği’nin C. TAŞIMACILIK İSTİSNASI başlığının 1.3. İade bölümünde;

…

– Uluslararası taşımacılık faaliyetinin yürütülmesi için ilgili mevzuat gereğince yetki belgesi alınmasının zorunlu olması halinde, söz konusu belge (Bu belge, belgede değişiklik olmaması kaydıyla sadece bir defa verilir.)

Yukarıdaki Tebliğ hükmüne göre vergi dairesi tarafından yapılacak transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık işlerinden kaynaklanan iade taleplerinde diğer belgelerle birlikte yukarıda bahsi geçen ve alınması zorunlu olan yetki belgesinin mükellef tarafından ibraz edileceği açık bir şekilde yer almaktadır.

Ancak, Tebliğ’de yetki belgesinin alınma tarihi açısından ise açık bir hüküm bulunmamaktadır.

Taşıma İşleri Organizatörlüğü faaliyeti gerçekleştireceklerin, 06 Temmuz 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan TİO Yönetmeliği’nin yürürlük tarihi, 31.12.2018 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete’ nin mükerrer sayısında, “Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yönetmeliği’ nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 1.1.2019 tarihinden 01.07.2019 tarihine ertelenmiştir. Hem yapılan bu erteleme hem de belge ücretinin taşımacılar tarafından yüksek bulunması, belge alımı için tekrar bir erteleme olabileceği yönünde beklentilere sebep olmuştur.

Keza Covid -19 salgını dolayısıyla İstanbul Ticaret Odası tarafından yapılan Koronavirüs Tedbirleri – Karayolları Taşıma Yönetmeliği Geçici Süreli Düzenlemesi hakkındaki duyuruda:

“Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nden alınan 10.06.2020 tarih ve 4988 sayılı yazıda, daha önce Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen yetki belgelerinin, Taşıma İşleri Organizatörleri Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen TİO belgesi, Demiryolu İşletmeciliği Yetkilendirme Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen DD Belgesi ve Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik çerçevesinde düzenlenen TMFB belgesinin ilk defa verilmesi işlemlerinin 02.04.2020 tarihinden itibaren durdurulduğu, sonrasında ise KTY çerçevesinde düzenlenen yetki belgelerinin sadece elektronik müracaat dosyası taranarak BelgeNet üzerinden, TİO ve TMFB yetki belgelerinin fiziki olarak değerlendirilmek üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına gönderilmesi gerektiği belirtilmiş olup,

Bu defa, Bakanlıktan alınan 08.06.2020 tarih ve 31209 sayılı yazıda, daha önce bu konuda duyurulan talimatların yürürlükten kaldırıldığı ve daha önce işlem dosyası değerlendirilmek üzere ilgili Bakanlığa gönderilmiş olanlar da dahil olmak üzere, gelen taleplerin mevzuat çerçevesinde değerlendirileceği bildirilmiştir. https://www.ito.org.tr/tr/duyurular/detay/koronavirus-tedbirleri-karayollari-tasima-yonetmeligi-gecici-sureli-duzenlemesi-hk

Deniz ve hava taşımacılığı ile münhasıran acente olarak faaliyet gösteren kombine taşımacılar için TİO öncesinde her hangi bir belge zorunluluğu bulunmamakla birlikte, kara taşımacılığını da şirketlerin kendileri yapmadığı takdirde kara nakliyesi için kara taşımacılığı yapan firmaların yetki belgeleri vergi dairesinden istenildiği durumlarda ibraz edilerek iadeler yapılmıştır.

Diğer taraftan TİO Yönetmeliği’nin İdari para cezaları başlıklı 21 maddesine göre,

1. 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yetki Belgesine sahip olmadan organizatörlük faaliyeti gerçekleştirenlere on beş bin Türk Lirası (15.000-TL.),

İdari para cezası uygulanacağı yer almıştır. Söz konusu maddeye göre belge olmadan taşımacılık işi yapana uygulanacak ceza belirlenmiş ancak bu faaliyetten men edileceği veya belgenin alınmaması nedeniyle denetim anında taşımacılık faaliyetinin durdurulacağı yönünde bir belirleme yapılmamıştır. Belge alınmasının gerekliliği, belge düzeni ile ilgili işlemlerin yönetmelikle düzenleme gereği için aynı Yönetmeliğin Amaç başlıklı 1. Maddesinde açıklanmıştır. Söz konusu maddeye göre,

“1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, karayolu, demiryolu, denizyolu veya havayolu taşımacılığında ve/veya kombine taşımacılık alanında faaliyet gösterecek taşıma işleri organizatörlerinin hizmet esasları ve koşullarının belirlenmesi ile bu faaliyetlerde bulunanların, alıcıların, gönderenlerin hak, sorumluluk ve yükümlülüklerini tespit etmek; taşıma türlerinin birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı olarak hizmet vermesini, denetimini ve mevcut imkânların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını temin etmek; etkin hizmet temini için gerekli olan düzeyde bir profesyonel eğitim ve denetim sistemi geliştirmek, taşıma işleri organizatörlerinin ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olarak faaliyet göstermelerini sağlamaktır”

Şeklinde belirtilmiştir.

KDV Uygulama Genel Tebliği’nde belirli durumlarda iade alınabilmesi için bazı belgelerin bulunması gerektiğine yer vermiştir. Tebliğ’e göre Yatırım Teşvik Belgesi, Sanayi Sicil Belgesi, Kapasite Raporu, İstisna İzin Belgesi gibi belgeler iade talep edenlerde bulunması zorunlu belgeler olmasına rağmen, Yatırım Teşvik Belgesi ve İstisna İzin Belgesi gibi belgeler özellikle üçüncü kişilerin KDV tahsil edip etmemesi ile ilgili olduğundan işlem tesisi (mal ve hizmet satışı ve/veya belge düzenlendiği tarih) itibariyle olması gerektiği yönünde tereddüte mahal bırakmayacak kadar açık bir durumdur. Ancak, sanayi sicil belgesinin olmaması veya süresinin dolmasına müteakip iade talep edile dönemde yenilenmemesi durumunda yargı kararları ortadadır. Verilen kararlarda, “davacı şirketin uyuşmazlık konusu dönemlerden sonraki bir tarihte alınmış olsa da, sanayi sicil belgesine haiz olması, 31.12.2012 tarihli yoklamaya göre üretim yaptığının tespit edilmesi ve davalı idarece, davacının “imalatçı” vasfını taşıdığı kuşkusuz olup, sırf uyuşmazlık konusu dönemlerde sanayi sicil belgesinin bulunmamasından dolayı tecil-terkin ve mahsuben iade talebinin reddine ilişkin dava konusu olayda hukuka uyarlık bulunmamıştır.”,

TİO Yönetmeliği’nde belge alınması gerekliliğinden bahsetmiş, belge alınmadan Yönetmelik kapsamındaki taşımacılık işlerinin yapıldığı konusunda gerçekleştirilecek denetimlerde sözü edilen belgenin alınmamış olması nedeni ile Yönetmeliğin 21/a maddesine göre 15.000,00 TL tutarında idari para cezası uygulanacağı yer almıştır.

KDV Uygulama Genel Tebliği’nin C. TAŞIMACILIK İSTİSNASI başlığının 1.3. İade bölümünde;  “Uluslararası taşımacılık faaliyetinin yürütülmesi için ilgili mevzuat gereğince yetki belgesi alınmasının zorunlu olması halinde, söz konusu belge”den bahsedilmiş olmasına rağmen belgenin iadeye konu işlemlerin yapılmaya başlanılmadan evvel mi yoksa iade talep edilen dönemi kapsayan herhangi bir tarihte ve/veya iade talep tarihi yada YMM KDV İade Raporu’nun düzenlendiği tarih öncesinde ya da vergi dairesinin talep edilen iade işlemlerine başlanılmadan evvel mi bulunması gerekliliği konusunda açık bir hükme yer verememiştir.

Sorularınızı info@tekinymm.com adresinde bizimle paylaşabilirsiniz.